Algemene beschouwing

De afgelopen jaren hebben we steeds gewerkt vanuit de visie dat de opgaven in de stad centraal staan. Dat betekent dat we goed kijken en luisteren naar wat nodig is en we zodoende de kracht van de stad benutten. Door de moeilijke economische omstandigheden hebben wij de afgelopen jaren  een behoedzaam financieel beleid moeten voeren. De schaarse mogelijkheden maakten veel creativiteit in de stad los, evenals de wil om op een andere manier naar vraagstukken te kijken vanuit de optiek om dingen toch mogelijk te maken. Zo hebben we gerichte keuzes gemaakt en  bewust besparingen doorgevoerd. Deze waren voelbaar, maar ook noodzakelijk om nieuwe richtingen in te slaan in het sociaal domein  na de decentralisaties en om gericht te blijven investeren in de ontwikkeling van de stad. Door creativiteit  en goede samenwerking met partners in de stad is, ondanks beperkte financiële ruimte veel tot stand gekomen. Zo naderen de Primark en de Stadkamer hun voltooiing en wordt ook aan de bioscoop op het Katwolderplein en op het Kraanbolwerk volop gebouwd. De sociale wijkteams werken aan hun plek in de samenleving, Initiatiefrijk Zwolle werpt zijn vruchten af en de ontwikkelingen in het vastgoed trekken aan wat ook blijkt uit onze verwachting dat bij de komende MPV geen beroep meer behoeft te worden gedaan op de algemene middelen.       
De Perspectiefnota 2017-2020 liet al een verbetering van het incidentele financiële beeld zien. De  laatste septembercirculaire  van het rijk en de aanhoudende lage rentestand zorgen ervoor dat ook onze structurele vooruitzichten sterk verbeterd zijn.  Dat is geen reden om nu ons behoedzame beleid over boord te zetten.  We houden vast aan de voorgenomen transformaties en het bereiken van onze strategische doelen. Tegelijkertijd gebruiken we de financiële ruimte in de begroting om versnelling aan te brengen in de transformatie binnen het sociaal domein, om  incidenteel knelpunten  op te lossen of onwenselijke maatschappelijke effecten van besparingen tegen te gaan
In het sociaal domein bereiken wij de eerste resultaten  van de transformatie. Tegelijkertijd worden we in de jeugdzorg geconfronteerd met oplopende wachtlijsten en bij de Wmo zien we dat een groot beroep gedaan wordt op, relatief dure, individuele begeleiding. Samen met de rijksbezuinigingen zorgt dit voor druk  op de ontwikkelingen die nodig zijn om onze transformatiedoelen te bereiken.  Daarom stellen we voor  incidenteel een extra impuls te geven om noodzakelijke innovaties te kunnen versnellen en de beweging  naar meer voorzieningen dicht bij de Zwolse inwoners verder vorm te geven.
Het is gebruikelijk dat in de begroting geen nieuwe structurele uitgaven worden voorgesteld. In deze begroting doen we dat wel, omdat de wet banenafspraak moet worden uitgevoerd  en om structurele knelpunten die al lang bestaan,  nu op te lossen. Daarbij gaat het om een extra bestemmingsplan voor kleinen bestemmingswijzigingen  en het onderhoud van gemeentelijke gymzalen. Daarnaast doen we incidentele bestedingsvoorstellen op het terrein van wonen zorg , verkeersveiligheid  en Veilig  Thuis. ( zie bestedingsvoorstellen)  
Het perspectief van Zwolle wordt bepaald door groei vanuit een solide basis. Dat gaf de stad het fundament om tijdens de jaren van economische neergang op sociaal en economisch vlak krachtig door te ontwikkelen. Dat geeft ons nu de gelegenheid om de strategische keuzes te maken waarmee Zwolle als stad zelfbewust een volgende stap zet. De stad kent en herkent de nieuwe opgaven voor de toekomst en wil daar, naar handelen en in investeren. Ons Zwolse identiteit is daarbij leidend, we blijven een stad van de menselijke maat, waar we omzien naar elkaar en waar in samenwerking onze kracht ligt. Omdat Zwolle zich juist op die manier blijvend als toekomstgerichte stad kan ontwikkelen.

In  de afgelopen Perspectiefnota hebben we aangegeven dat we in de toekomst vier  lange termijn ontwikkelingen zien: klimaatadaptatie en energietransitie, technologie en innovatie , maatschappelijke verhoudingen en de positie van Zwolle in Nederland.  Deze prioriteiten zijn voor 2017 uitgewerkt en vindt u terug  in deze begroting. Investeringsvoorstellen voor de binnenstad en sociale woningbouw, waarvoor de raad  bij de Perspectiefnota reeds middelen beschikbaar heeft gesteld  ontvangt  u rond de jaarwisseling. We hebben bij het voorjaarsmoment ook het toenemende belang van gebruik van data benadrukt. Fact based analyse en slim combineren van beschikbare informatie willen we te beginnen bij  klimaatadaptatie en de binnenstad  verder ontwikkelen. Op die manier komt werken aan smart Zwolle ten goede aan het oplossen van de stedelijke opgaven.  

Nu onze financiële armslag, zowel structureel als incidenteel, groter is geworden hebben wij meer mogelijkheden onze langere termijn ambities te realiseren en zo vorm te geven aan een toekomstbestendig Zwolle.  Daarvoor  is een investeringsplan nodig. Ons voornemen is om dat bij de komende Perspectiefnota te presenteren.
Het investeringsplan willen we samen met de raad voorbereiden. In februari  kunt u daarom een voorjaarsbrief verwachten waarin we  op basis onze strategische ambities investeringsbehoeften zullen aangeven.  Bij de verdere uitwerking richting de Perspectiefnota 2018-2021 willen wij de opvattingen van de raad betrekken.
Tegelijk met het opstellen van het investeringsplan bekijken wij welke aanpassingen binnen de gemeentelijke organisatie noodzakelijk zijn om onze ambities te kunnen waarmaken. De versterking van het strategische vermogen binnen de organisatie is daar een onderdeel van. Daarnaast vragen de veranderde rol van de overheid zoals dat in initiatiefrijk Zwolle naar voren komt, de transformaties in het sociale en fysieke domein een andere manier van werken van de gemeentelijke overheid.
Vooruitlopend op het investeringsplan doen wij op basis van onze strategische prioriteiten in deze begroting voorstellen om een aantal capaciteitsproblemen voorlopig incidenteel op te lossen.

De begroting 2017 is anders vormgegeven en digitaal gepresenteerd. Het is het einde van de eerste fase van de omvorming. Er wordt volgens de lijn  ambities, doelen, criteria  en activiteiten gewerkt. De financiële middelen die daarvoor nodig zijn, zijn hieraan gekoppeld.  Aldus is het voor het bestuur  beter mogelijk om te kunnen sturen. Dit past bij het gericht werken aan onze opgaven voor de toekomst.