De wereld om ons heen verandert. Sport en bewegen maakt steeds meer onderdeel uit van ons leven, niet alleen omdat het leuk is, maar vooral ook doordat de samenleving zich meer en meer bewust is van het belang van sporten en bewegen in het kader van bijvoorbeeld een gezonde leefstijl en participatie. Daarin zien wij een belangrijke rol weggelegd voor de sportverenigingen vanwege de bredere maatschappelijke rol die zij (kunnen) vervullen dan het sporten en bewegen alleen.
Sport en bewegen draagt als onderdeel van een gezonde leefstijl bij aan het langer gezond en actief zijn van inwoners. Daarnaast draagt sport en bewegen ongeorganiseerd en (anders-)georganiseerd bij aan de maatschappelijke en sociale participatie. Mensen ontmoeten elkaar via sport of dat nu bij de sportvereniging is, bij de sportschool of op straat. Men sport met anderen en zet zich, al dan niet als vrijwilliger, in om de sport en alles wat er om heen hangt op een goede en positieve manier invulling te geven. Daarnaast zien wij in sport een uitstekend instrument om een bijdrage te leveren aan het bevorderen van arbeidsparticipatie. Dit alles vormt dan ook het uitgangspunt van het recent vastgestelde Actieplan Sport en bewegen.
We benutten de maatschappelijke rol van sport in gezondheidsbeleid, jeugd- en ouderenbeleid, welzijnsbeleid, armoedebeleid en participatie.
Ambitie 1.4 Inwoners zijn vitaal en de sport is vitaal
Situatie & problematiek
In tegenstelling tot landelijke trends doet Zwolle het nog steeds goed op het gebied van sporten en bewegen. De sportparticipatie in alle leeftijdscategorieën is hoog, we hebben veel sterke sportverenigingen en veel inwoners zijn lid van één of meerdere verenigingen. De aanwezige sportinfrastructuur met veel en goede sportaccommodaties en beweegvoorzieningen gespreid over de stad is voor dit alles een belangrijke drager. Ondanks dat zijn er ook afbreukrisico’s waar we ook in Zwolle mee te maken hebben. Zo is er al jarenlang sprake van een toenemend gevoel van consumentisme in de sport. Mensen hechten minder waarde aan bestaande verenigingsstructuren en vaste speel- en trainingstijden. Sport en bewegen is daardoor niet meer alleen het domein van de traditionele sportverenigingen. Anders georganiseerd sporten wint steeds meer terrein. Ook zeggen steeds meer jongeren vanaf 15 jaar hun lidmaatschap bij de sportverenigingen op. De traditionele verenigingsstructuur staat daardoor onder druk, hetgeen versterkt wordt door afnemende overheidsfinanciën. De bezuinigingsopgave van structureel € 800.000,- in 2018 zal grotendeels gedragen moeten worden door de verenigingen zelf door het betalen van hogere tarieven, het wegvallen van subsidies en/of door het zelf uitvoeren van taken.
Er zijn ook kansen :
Zwolle blijft groeien, waarbij het aandeel ouderen absoluut en relatief gezien toeneemt. De vraag naar sportactiviteiten en -voorzieningen voor ouderen zal aanzienlijk stijgen. Daarmee zal, met het stijgen van de leeftijd, een verschuiving plaatsvinden van sporten naar bewegen, terwijl ook voor jongeren het sport- en beweegaanbod op peil moet blijven. Dit biedt kansen voor verenigingen voor het ontwikkelen van nieuw en vernieuwend sportaanbod en het aanboren van nieuwe doelgroepen.
De “moderne” samenleving en het consumentisme leiden er toe dat de burger zich minder als verenigingslid maar meer en meer als consument gaat gedragen. Men wil meer variatie in sportactiviteiten, sporten op momenten dat men dat zelf wil en waar en met wie men zelf wil. Daarmee vindt ook in Zwolle een verschuiving plaats van deelname aan de traditionele verenigingssport naar anders georganiseerd, ongeorganiseerd en/of individueel sporten. Ook hier liggen kansen voor sportverenigingen om een vernieuwend sportaanbod te ontwikkelen dat aansluit bij de wensen van deze moderne consument en om deze voor de vereniging te behouden.
De (nasleep van de) economische recessie vormt nog steeds een bedreiging voor de sport- en beweegparticipatie en de sportinfrastructuur. De burger heeft immers nog steeds minder geld dan voorheen voor sportbeoefening of lidmaatschap. Desalniettemin trekt de economie weer aan waarmee ook de kansen op sponsoring van het bedrijfsleven weer toe zullen nemen, te meer daar ook het bedrijfsleven zich bewust is van de maatschappelijke waarde van sport en zich daar graag mee wil associëren.
De kern van het sportbeleid is vastgelegd in het Actieplan Sport en bewegen. Centraal daarin staat het behoud van vitale inwoners en vitale verenigingen (levensvatbare en actieve verenigingen) binnen de realiteit van beperktere financiële ondersteuning vanuit de overheid. Het nastreven van een zo hoog mogelijke sport- en beweegparticipatie is daarbij het voornaamste doel, waarbij het sporten en bewegen in verenigingsverband een meerwaarde is. De verantwoordelijkheid voor de eigen vitaliteit van de sportverenigingen wordt echter wel bij de sportverenigingen zelf gelegd. De sportverenigingen bepalen hoe men op trends en ontwikkelingen wilt inspelen. De gemeente faciliteert binnen de kaders van het Actieplan Sport en bewegen op basis van de behoefte en toekomstvisie van de (samenwerkende) verenigingen en biedt daarin zo mogelijk maatwerk.